poniedziałek, 15 września 2014

Kalendarium - dekada czwarta (1827-1836)

4 lipca 1827 - w stanie Nowy Jork zniesiono niewolnictwo
4 marca 1829 - Andrew Jackson został zaprzysiężony na 7. prezydenta USA
16 czerwca 1829 - w obozowisku Apaczów Bedenkohe nad rzeką Gila (meksyk, obecnie pogranicze stanów Nowy Meksyk i Arizona) urodził się Geronimo (włąśc. Goyahkla lub Goyathlay), wódz Indian Chiricahua
22 lipca 1829 - w Portland (Maine) urodził się John Nevins Andrews, duchowny adwentystyczny, teolog, współorganizator Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego
29 września 1829 - w pobliżu Tampico (meksyk) zatonął amerykański okręt USS Hornet, wraz z całą załogą
15 października 1829 - w Goshen (Connecticut) urodził się Asaph Hall, astronom, odkrywca księżyców marsa
30 listopada 1829 - otwarto Pierwszy Kanał Wellandzki, omijający wodospad Niagara
marzec 1830 - w USA pierwszy raz ukazała się drukiem Księga Mormona (obok Biblii głównej świętej księgi Kościoła Mormonów)
6 ksietnia 1830 - powstanie Kościoła Jezysa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, czyli kościoła Mormońskiego, założonego przez Joseph'a Smith'a Jr'a - z powodu odrzucenia dogmatu o Twójcy Świętej wyznawcy nie są uznawani za chrześcijan
10 grudnia 1830 - w Amherst (Massachusetts) urodziła się Emily Dickinson - poetka
1830 - otwarto pierwszą linię kolejową użytku publicznego w USA - 21-no kilometrowy odcinek kolei B&O pomiędzy Baltimore a Ellicott's Mills, początkowo z trakcją konną, w następnym roku zmienioną na parową
3 marca 1831 - urodził się George Mortimer Pullman - późniejszy konstruktor pasażerskich wagonów kolejowych
4 lipca 1831 - w Nowym Jorku zmarł James Monroe - piąty prezydent USA
30 października 1831 - na bagnach Wirginii ujęto Nata Turnera - niewolnik, przywódca największego powstania niewolników w historii Stanów Południowych, doprowadził do zamordowania wielu białych cywilów
5 listopada 1831 - Nata Turnera skazano na śmierć
11 listopada 1831 - w Jerusalem (dzisiaj Courtland, Wirginia) powieszono Nata Turnera, ciało zostało następnie zdekapitowane i poćwiartowane
19 listopada 1831 - w Orange (Ohio) urodził się James Garfield, późniejszy (dwudziesty) Prezydent USA
13 lipca 1832 - Amerykański uczony Henry Schoolcraft odkrył źródło Missisipi
14 lipca 1832 - w Ameryce opium zostało zwolnione z podatków federalnych
3 sierpnia 1832 - oddziały amerykańskich ochotników pod wodzą generała Atkinsona pokonały powstańców indiańskich pod wodzą Czarnego Jastrzębia w bitwie pod Bad Axe, która zakończyła konflikty z Indianami na wschód od Missisipi, wódz Indian trafił do niewoli, z której wyszedł w 1833
29 listopada 1832 - w Germantown (pensylwania) urodziła się Louisa May Alcott - pisarka amerykańska, pionierka literatury kobiecej
28 grudnia 1832 - John C. Calhoun jako pierwszy wiceprezydent USA złożył urząd
6 maja 1833 - prezydent Andrew Jackson, podczas rejsu po rzece Potomak, został uderzony przez osobnika, który wtargnął do jego kabiny
12 sierpnia 1833 - oficjalnie założono miasto Chicago
8 stycznie 1835 - prezydent Andrew Jackson, jako jedyny prezydent USA spłacił ostatnią ratę długu publicznego
30 stycznia 1835 - pierwszy w historii zamach na prezydenta USA, dokonany przez chorego umysłowo Richarda Lawrence'a, który w budynku na Kapitolu (Waszyngton) wypalił do Andrew Jacksona z dwóch pistoletów, chybiając
5 marca 1835 - Samuel Colt założył w Peterson (New Jersey) Patent Arms Manufacturing Company, gdzie rozpoczął produkcję rewolwerów
25 sierpnia 1835 - New York Sun rozpoczął publikację serii sześciu artykułów "The Great Moon Hoax", dotyczących odkrycia życia na księżycu
7 listopada 1835 - powstał pierwszy rząd Republiki Teksasu
16 listopada 1835 - pojawiła się Kometa Halleya
30 listopada 1835 - W osadzie Florida, Monroe (stan Missouri) urodził się pisarz Mark Twain 
20 grudnia 1835 - ogłoszono niepodległość Teksasu
23 lutego 1836 - rozpoczęła się Bitwa o Alamo, bitwa o niepodległość Teksasu pomiędzy zbuntowanymi siłami Teksańskimi a trzytysięcznym wojskiem Republiki Meksyku, pomimo śmierci niemal wszystkich obrońców, pochód wojsk meksykańskich został na pewien czas powstrzymany, co pozwoliło Samuelowi Houstonowi zebrać wojska i przygotować się do udanego kontruderzenia w późniejszej bitwie pod San Jacinto, zawołanie "Pamiętajcie o Alamo" stało się niemal natychmiast zawołaniem symbolizującym niezłomną postawę obrońców misji Alamo
6 marca 1836 - wojska meksykańskie zdobyły Alamo i dokonały rzezi obrońców
27 marca 1836 - wojska meksykańskie dokonały rzezi wziętych do niewoli 300 obrońców misji Goliad w Teksasie
21 kwietnia 1836 - wojska Samuela Houstona pokonały z minimalnymi stratami własnymi wojska meksykańskie generała Antonia Lopeza de Santa Anny w bitwie pod San Jacinto, ranny w nogę podczas tej bitwy Houston wprowadził okrzyk "Remember the Alamo!" oraz jego drugą część "Remember Goliad!"
16 maja 1836 - Edgar Allan Poe (27 lat) publicznie poślubił w Richmond swoją 13-letnią kuzynkę Virginię Clemm, której późniejsza śmierć na gruźlicę inspirowała jego twórczość (źródła podają, że wcześniej, 22 września 1835 roku Poe wniósł podanie o zezwolenie na ślub, ale możliwe, że ślub odbył się wtedy potajemnie), w dokumentach ślubnych wiek Virginii określono na 21 lat
15 czerwca 1836 - Arkansas jako 25. stan dołącza do Unii
28 czerwca 1836 - w Wirginii zmarł James Madison - czwarty prezydent USA
22 października 1836 - Sam Houston został pierwszym Prezydentem Republiki Teksasu

Dodatkowo:
1829 - 23 lipca opatentowano po raz pierwszy maszynę do pisania, skonstruowaną przez Williama Austina Burta
1831 - 1 czerwca James Clarc Ross odkrył położenie północnego bieguna magnetycznego
1831 - skonstruowano pierwszy Silnik Elektryczny
1833 - założono pierwszą gazetę codzienną w Nowym Jorku - Sun
1834 - 21 czerwca amerykanin Cyrus Hall McCormick opatentował żniwiarkę - maszynę rolniczą koszącą trawę lub zboże i odkładającą koszone rośliny 
1834 - 14 sierpnia opatentowano maszynę do siania kukurydzy
1834 - założono Amerykańską Partię Wigów, zrzeszającą przeciwników prezydenta Andrew Jacksona
1835 - William Smith Otis skonstruował w okolicy Canton (Massachusetts) pierwszą koparkę parową, którą opatentował 15 czerwca 1836
1835 - 14 sierpnia zarejestrowano pierwszą maszynę zamrażającą z użyciem Eteru, jej konstruktorem był amerykański fizyk i inżynier Jacob Perkins
1836 - 23 marca rozpoczęto bicie monet przez mennicę amerykańską, przy użyciu maszyny parowej
1836 - w stanie Massachusetts uruchomioną pierwszą fabrykę zapałek z łebkami fosforowymi